Wacht niet met het inzaaien van vanggewassen
Als gevolg van het natte voorjaar werden heel wat gewassen later ingezaaid en zal ook de oogst dit jaar later vallen. Voor groenten, uien en vlas is de deadline voor het inzaaien van vanggewassen daarom uitgesteld tot 15 oktober, voor mais en late aardappelen tot 31 oktober. De Boerenbond, het Algemeen Boerensyndicaat (ABS), Bioforum, de Begeleidingsdienst voor Betere Bodem en Waterkwaliteit (B3W) en de Vlaamse Landmaatschappij roepen op om ondanks de uitgestelde deadline, vanggewassen toch zo snel mogelijk in te zaaien, weliswaar als de bodem dat toelaat. Vanggewassen vangen namelijk meer stikstof op en gaan bodemerosie tegen.
27 september 2024
Wat doen vanggewassen?
Vanggewassen hebben niks dan voordelen. Ze nemen een deel van de reststikstof en andere nutriënten op die achterblijven in de bodem na de oogst. Ze blijven staan tot de bodem klaargemaakt wordt voor de volgende hoofdteelt. Wanneer ze dan ondergewerkt worden, geven ze de nutriënten die ze eerder opnamen, vrij. Bovendien bestaan ze zelf uit organisch materiaal, wat de bodemkwaliteit alleen maar bevordert.
Daarnaast zijn vanggewassen een ideaal middel tegen erosie. Omdat ze de bodem bedekken tijdens wintermaanden, spoelt regenwater minder snel af en kan het water indringen in de bodem. Bovendien zijn de diepe wortels van de vanggewassen goed voor de bodemstructuur en zorgen ze voor minder onkruid.
Gras en snijrogge meest geschikt
Hoe later op het jaar, hoe minder vanggewassen waaruit je kan kiezen omdat je rekening moet houden met vorstgevoeligheid. Vanaf oktober zijn vooral grasachtige vanggewassen geschikt, zoals gras en snijrogge. Deze soorten nemen minder stikstof op in het najaar dan andere vanggewassen, maar nemen nog een deel stikstof op tijdens het vroege voorjaar.
Hoe vroeger je inzaait, hoe beter
Hoe langer vanggewassen blijven staan, hoe meer reststikstof ze opnemen en hoe meer de uitspoeling naar grond- en oppervlaktewater beperkt wordt. Bovendien kan je structuurschade aan de bodem vermijden door vroeg in te zaaien. In oktober is de kans immers groter dat de bodems te nat zijn om de bodem te bewerken met zware landbouwmachines.
Wees daarom voorzichtig wanneer je met zware machines je bodem bewerkt in het najaar. Ga om bodemverdichting te vermijden enkel op het land wanneer het droog genoeg is, stel je bandenspanning zo laag mogelijk af, kies voor lichte machines en vaste rijpaden. Als je kan, kies voor niet-kerende bodembewerking.
Meer informatie over het kiezen van het juiste vanggewas en de stikstofopname ervan vind je op het kennispunt van B3W.
Bedankt aan alle landbouwers die inspanningen leveren om bewust om te gaan met hun bodem!