23 kandidaten willen Landschapspark of Nationaal Park Vlaanderen worden
16 september 2021
Om middernacht werd de oproep voor kandidaat-Nationale Parken Vlaanderen en kandidaat-Landschapsparken afgesloten. 13 gebiedscoalities dienden een kandidatuur in voor erkenning tot Landschapspark, en 10 tot Nationaal Park Vlaanderen. Twee jury’s gaan nu beoordelen of de kandidaturen aan alle voorwaarden voldoen. De geselecteerde kandidaten worden begeleid in de opmaak van een masterplan dat in het voorjaar 2023 moet leiden tot een finale keuze voor 3 bijkomende Nationale Parken en 3 Landschapsparken.
Op 19 april 2021 lanceerden Vlaams Minister van Omgeving Zuhal Demir en Vlaams minister van Onroerend Erfgoed Matthias Diependaele de open oproep voor Nationale Parken en Landschapsparken. Kandidaten konden tot 15 september 2021 een conceptnota indienen.
De 10 kandidaten voor de titel Nationaal Park Vlaanderen zijn:
- Nationaal Park Hoge Kempen (bestaand)
- Brabantse Wouden
- Bosland
- Kalmthoutse Heide
- Grote Netewoud
- Brugs Polderland
- Demervallei
- Rivierenland
- Scheldevallei
- Taxandria
De 13 kandidaten voor de titel Landschapspark zijn:
- Boerenlandschap Pajottenland
- Bulskampveld
- De Merode
- De Westhoek, van de bergen naar de zee
- De Wijers
- Grenzeloos Bocagelandschap
- Grenzeloze Getevallei
- Hart van Haspengouw
- Kempen~Broek
- Kleine en Grote Nete
- RivierPark Maasvallei
- Vlaamse Ardennen
- Zwinstreek
Erkenning tot Nationaal Park Vlaanderen of Landschapspark
Vlaams minister van Natuur Zuhal Demir:
Natuur is geen opsmuk in het Vlaams beleid. Het staat centraal in het beleid. Stellingen dat Vlaanderen daarvoor te klein is, moeten definitief naar de prullenmand. We gaan ruimte maken. Deze enorm grote respons toont aan dat het enthousiasme op het terrein groot is om de potentie van onze natuur en onze prachtige landschappen en erfgoed voluit te benutten. Een Nationaal Park bewijst trouwens niet alleen op het vlak van natuur en milieu zijn meerwaarde, het is ook een economisch rendabel ‘product’ en kan een echte motor zijn van de streekontwikkeling. Dat lokale besturen, het middenveld, private eigenaars en Vlaanderen hier de handen in elkaar slaan juich ik ten volle toe en ik dank hen daar ook voor. Ongeacht of ze de titel finaal binnenhalen of niet, zo’n samenwerking zorgt voor een meerwaarde op het terrein.
Vlaams minister van Onroerend Erfgoed Matthias Diependaele:
Historische gebouwen, sites en landschappen zijn herkenbare bakens in een veranderende omgeving, ze laten zien waar we vandaan komen, wie we zijn en welke ontwikkeling we doormaken. Het is daarom van belang om zorg te dragen voor deze sites en ze op een goede manier door te geven aan toekomstige generaties. De vele kandidaten voor de titel van Landschapspark vormen een garantie dat het verhaal van een dorp, een stad, een natie ook in de toekomst blijft verteld worden.
Vervolgtraject
Twee onafhankelijke jury’s (één voor elk parkstatuut) met experten uit binnen- en buitenland beoordelen nu of de kandidaturen aan alle voorwaarden voldoen.
Econoom Geert Noels is voorzitter van de jury voor de Nationale Parken Vlaanderen. Hij wordt vergezeld van onder meer Janneke van Montfort (manager Nationale Parken Bureau Nederland), Georgette Leltz (Directeur Nationaal Park Hollandse Duinen), Luc Bas (Europees directeur van de natuurkoepel IUCN), Jan van der Borg (hoogleraar toerisme in Leuven en Venetië). Zij worden ook bijgestaan door de experten van de Vlaamse overheid.
De jury voor de Landschapsparken staat onder voorzitterschap van Sylvie Van Damme, onderzoeker landschapsontwerp van HOGent en HOWest. Zij wordt vergezeld van onder andere Theo Spek (professor landschapsgeschiedenis universiteit Groningen), Adriaan Haartsen (directeur Nederlands adviesbureau Lantschap), Sebastien Lizin (assistent professor omgevingseconomie universiteit Hasselt) en Filip De Rynck (hoogleraar bestuurskunde Universiteit Gent). Zij worden ook bijgestaan door de experten van de Vlaamse overheid.
De geselecteerde kandidaten starten vervolgens begin 2022 een begeleidingstraject voor de opmaak van een masterplan en een operationeel plan. Elke kandidaat ontvangt daarvoor ook ondersteuning. Op het einde van het begeleidingstraject, eind maart 2023, beoordelen de jury’s het masterplan en het operationeel plan. In een laatste stap, midden 2023, volgt de eigenlijke erkenning van een kandidaat als Nationaal Park Vlaanderen of Landschapspark door de Vlaamse regering.
Voorwaarden
De Vlaamse Overheid werkte, onder coördinatie van Natuur en Bos (ANB) en de Vlaamse Landmaatschappij (VLM), een beleidskader voor ‘Nationale Parken Vlaanderen’ en ‘Landschapsparken’ uit samen met het Agentschap Onroerend Erfgoed, het Departement Omgeving en Toerisme Vlaanderen. Met dat beleidskader wil minister Demir de internationaal gekende merken Nationaal Park en Landschapspark op een eenduidige en kwaliteitsvolle manier invullen.
Bij een Landschapspark ligt de klemtoon op landschapskwaliteit en de verschillende functies van het gebied. In een Landschapspark gaan landschapsontwikkeling, recreatie, natuur, erfgoed, landbouw, wonen, bedrijvigheid en toerisme hand in hand.
Bij een Nationaal Park Vlaanderen ligt de klemtoon op natuur en biodiversiteit. Vlaanderen heeft de ambitie een handvol Nationale Parken met internationale uitstraling op te richten. Die gebieden moeten op langere termijn een natuurkern van 10.000 hectare groot vormen, en voldoende robuust zijn om hun uitzonderlijke natuur duurzaam te beschermen.
Meer informatie