De Liereman in de steigers. Rode Goor als eerste aan de beurt

20 augustus 2025

De Vlaamse Landmaatschappij (VLM) start het natuurherstel in een eerste zone van Landschap de Liereman onder waakzaam oog van minister, gouverneur en burgemeesters.

Oud-Turnhout, juli 2025 – In de tweede helft van 2025 zijn de natuurherstelwerken in het Rode Goor van start gegaan. Deze ingreep maakt deel uit van het natuurinrichtingsproject ‘De Liereman’, gecoördineerd door de Vlaamse Landmaatschappij (VLM) in samenwerking met Natuurpunt, Het Agentschap voor Natuur en Bos, de gemeenten Oud-Turnhout en Arendonk en de provincie Antwerpen.

Het Rode Goor is een historisch nat gebied dat zich ooit uitstrekte tot in woonwijk De Lint. Dat in ere herstellen is niet meer wenselijk, maar het gebied wordt nu wel ecologisch hersteld op enkele gronden van Natuurpunt. Dit houdt voornamelijk in dat ingezet wordt op vernatting en landschapsherstel.

Sterker landschap door vernatting

Door vernatting wapenen we het gebied beter tegen het veranderende klimaat. Droogte wordt tegengegaan doordat water veel langer in het gebied wordt opgehouden. Bij piekperiodes van neerslag is dit ook nuttig om wateroverlast stroomafwaarts te beperken. Het creëert een omgeving waar ook heel wat specifieke soorten zoals het porseleinhoen zich kunnen thuis voelen.

Het landschapsherstel draagt ook bij tot een versterkte biodiversiteit. Dennenaanplanten en moerasbossen werden in een eerste fase gerooid. Dit maakt de weg vrij om met ingrijpende grondwerken het oorspronkelijke reliëf en het moeraslandschap te herstellen. Fosfaatrijke landbouwgronden worden hierbij afgegraven en waar mogelijk lokaal verwerkt op landbouwgronden.

Het komt de waterkwaliteit en -kwantiteit ten goede, wat dan weer geschikte leefomstandigheden schept voor heel wat planten en dieren die gedijen in dergelijke moeraslandschappen. Vogels zoals kleine karekiet of blauwborst hebben nood aan dit soort habitat en misschien landt er in de toekomst wel een zwarte ooievaar op doortrek.

Een onverhard wandelpad en observatiehut – locatie nog te bepalen aan de hand van de resultaten van het natuurherstel - zullen de natuurbeleving in en rond het Rode Goor alleen maar doen toenemen.

De werken kaderen binnen een breder plan voor het 2.000 hectare grote gebied van De Liereman en omgeving, waarin ook waterconservering en hydrologische isolatie centraal staan. De uitvoering verloopt gefaseerd, met het Rode Goor als een van de eerste deelprojecten.

“De Liereman is een belangrijk gebied in de Kempen, in Vlaanderen. We moeten dat gebied wapenen voor de toekomst en daar starten we vandaag mee. Water is daarbij een heel belangrijke factor, net zoals in de meeste delen van Vlaanderen. En vandaag is nog maar de start van een hele trein aan natuurherstelmaatregelen die de komende jaren volgt. Ik keurde recent daarvoor ook een besluit goed om voedselrijk water niet langer meer in het natuurgebied te laten stromen. Het draagt allemaal bij aan de toekomstige kracht van dit natuurgebied. Tegelijk hebben mijn administraties hier ook gezocht naar oplossingen die landbouw rond het gebied leefbaar kan houden. Ik steek ze dus graag vandaag een hart onder de riem en ben benieuwd naar wat de inrichtingswerken allemaal gaan opleveren.” - Jo Brouns, Vlaams minister van Omgeving en Landbouw

De Liereman was al een populair wandelgebied voor wie op zoek is naar rust en natuur en zal dat des te meer zijn na de werken. Het bezoekerscentrum van Natuurpunt krijgt voor de gelegenheid ook een tweede informatiehub in het gebied. Bij de werken werd een container geplaatst, waarvan het dak een uitkijkplatform over het gebied is. Deze container zal ook de toekomstige werken in het gebied volgen en de bezoekers uitleg verschaffen over De Liereman

“Iedereen uit de streek kent De Liereman. Momenteel gaan we met het gebied deels een werffase in, maar we hebben er vertrouwen in dat het nog sterker uit de steigers zal komen dan het al was. Het moet een aangenaam wandelgebied blijven, dat daarnaast ook nog eens de functie van natuurlijke airco en luchtververser vervult voor onze gemeenten. We hebben ons daarnaast sterk gemaakt om de hinder van de werken tot een minimum te beperken voor omwonenden.” - Burgemeester Peter Hannes en Rob Blockx van Oud-Turnhout en Arendonk

In en rond De Liereman lopen ook een aantal andere processen. Via de Overleggroep worden deze processen op elkaar afgestemd onder coördinatie van Gouverneur Cathy Berx, die voorzitter is van de overleggroep. Zo worden bijvoorbeeld de plannen van de provinciale dienst Integraal Waterbeleid rond waterberging in de vallei van de Aa afgestemd op de plannen van het natuurinrichtingsproject De Liereman.

De werken aan het Rode Goor startten in juli 2025 en zullen afhankelijk van het weer doorlopen tot het najaar van 2026. De kostprijs van de werken werd geraamd op 987.040,- euro excl. BTW.