Een kronkelende rivier betekent meer natuur en plezier
5 december 2023
Op het grondgebied van de gemeenten Huldenberg, Bertem, Kortenberg en Tervuren situeert zich het landinrichtingsplan Over Voer, IJse en Dijle of ‘OVID’. Met OVID trekken we meerdere kaarten met als hartentroef: ons klimaat!
We zijn niet de enige spelers. Samen met lokale besturen en Europese partners maken we drie miljoen euro vrij om in te zetten op water, natuur, bodem en recreatie. Daarmee breien we een vervolg aan het lopende project ‘IJsevallei’ met ondertussen mooie resultaten in Overijse en Hoeilaart.
Meer dan twee kilometer herstelde waterloop
Verstevigde oevers zijn nefast voor elke natuurlijke waterloop. Zo ook voor de IJse. Halen we de palen, doeken en stenen weg, dan krijgt de waterloop en de natte natuur errond meer ruimte. Een kronkelende rivier komt het klimaat ten goede. Als overstromingen dreigen, duurt het langer eer de watermassa stroomafwaarts raakt. Omgekeerd houdt ze water langer vast in droge periodes. In het centrum van Huldenberg breekt de gemeente de verharding van het grijze plein op in ruil voor groen om de waterinfiltratie te verbeteren. Hemelwater komt zo terecht in de waterloop en niet in de riolering.
Erosiedaling van 70%
Een andere doelstelling van het project is de zorg voor de bodem. We streven naar 70% minder erosie, want afstromende modder van de hoger gelegen landbouwgronden bevat schadelijke stoffen voor onze biodiversiteit.
De landbouwsector levert al heel wat inspanningen. OVID doet er nog een schepje bij.
Zo leggen we bijvoorbeeld erosiepoelen of ‘swales’ (ondiepe greppels met houtkanten) aan. Ze houden de modder tegen en de waterinfiltratie in het landbouwgebied verhoogt.
Nieuwe of herstelde natte natuur en bossen
Als we de natte natuur in de vallei van de IJse herstellen, creëren we een thuis voor zeldzame planten en dieren zoals de ijsvogel en de rivierdonderpad, een zeldzame vissoort. We verwijderen barrières voor vismigratie, zowel in de IJse als in de Voer. Invasieve en exotische planten nemen we weg. Tegelijkertijd zorgen we voor nieuw bos. Groengebieden verbinden we tot een sterker geheel. De vochtige bossen en natte natuur werken als een spons bij hevige regen. Bij droogte vertragen ze de waterafgifte en dienen zo als natuurlijke airco bij het warmer wordende klimaat.
Drie zones speelnatuur en nieuwe of herstelde wandel- en fietswegen
Een herstelde vallei is er om van te genieten. Daarom stellen we voor wandelaars en fietsers enkele nieuwe paden open. Sommige bestaande wandelpaden krijgen het uitzicht van een dreef. Andere wandelpaden verplaatsen we om stromend water te laten kronkelen. Voor (avontuurlijke) wandelaars en kinderen streven we naar een maximaal contact met water zoals het verfrissen van handen en voeten in de IJse of vanaf een vlonder naar waterdieren speuren. Ten noorden van de IJsevallei en op grondgebied van de gemeente Kortenberg, maken we nieuwe rolstoelvriendelijke vlonderpaden zodat iedereen kan genieten van de natuur.
Samen met lokale en Europese partners
OVID is een samenwerking tussen verschillende lokale besturen en met Europse financiering.
VMM, ANB, Gemeente Huldenberg, Provincie Vlaams-Brabant, Natuurpunt vzw, Gemeente Bertem, Gemeente Tervuren, Gemeente Kortenberg, Aquafin, Riobra, Iverlek, Departement Omgeving, ILVO, LIFE BELINI, landbouwers en particuliere eigenaars
BLUE DEAL: https://bluedeal.integraalwaterbeleid.be/
LIFE BELINI: https://www.life-belini.be/nl/
Strategisch Project WALDEN: https://www.vlaamsbrabant.be/nl/ruimtelijke-planning/projecten/strategisch-project-walden
Park Brabantse Wouden: https://www.vlaamsbrabant.be/nl/natuur-en-milieu/brabantse-wouden