Een woordje uitleg bij de hervorming van de mestboetes
9 april 2024
Op 27 maart heeft het Vlaams Parlement een aanpassing van het boetesysteem van het Mestdecreet goedgekeurd. De wijzigingen treden in werking zodra de wijzigingen aan het Mestdecreet gepubliceerd zijn in het Belgisch Staatsblad. Hieronder geven we een woordje uitleg bij de concrete wijzigingen.
Onder impuls van de boerenprotesten sloten de Vlaamse Regering en de landbouworganisaties half februari een landbouwakkoord. Een van de maatregelen bestond uit een aanpassing van de mestboetes. Op 27 maart keurde het Vlaams Parlement de hervorming van het boetesysteem goed.
Welke boetes worden aangepast?
Vaker eerst een waarschuwing
Voor een aantal lichte administratieve overtredingen wordt voortaan eerst een waarschuwing gegeven en krijgt de landbouwer pas bij herhaling een boete. Dat is het geval voor stavingsstukken die ontbreken bij een aangifte of register op voorwaarde dat de gegevens die moeten gestaafd worden tijdig en correct zijn aangegeven en geregistreerd, het niet correct bijhouden van het dierregister en lichte overtredingen van de transportregels. Ook mestverwerkers die niet beschikken over een correct overzicht van de emissiepunten bij een mestverwerkingsinstallatie, krijgen alleen een waarschuwing op voorwaarde dat ze uiterlijk binnen de 2 maanden nog een correct overzicht aan de Mestbank bezorgen.
Boetes recidive met 50% verhoogd in plaats van verdubbeld
Nog een belangrijke aanpassing is dat bij recidive, een aantal boetes met de helft verhoogd worden in plaats van verdubbeld. Het gaat daarbij om overtredingen waarvoor de landbouwer of uitbater al eerder een boete kreeg. Concreet geldt het aangepaste bedrag bij recidive voor de balansboetes, de boetes voor overbemesting, een foutieve aangifte, het niet of niet correct laten uitvoeren van staalnames en analyses, alle boetes rond registers en het bijhouden van stavingsstukken, vervoersovertredingen, niet nageleefde maatregelen doorlichting, ontbrekende bemestingsplannen en teeltfiches, en het ontbreken van een correct overzicht van de emissiepunten bij een mestverwerkingsinstallatie.
Nieuwe berekeningswijze boetes equivalente maatregelen vanggewas
Landbouwers kunnen ervoor kiezen om, in plaats van het inzaaien van vanggewassen, equivalente maatregelen toe te passen die een gelijkaardig effect hebben op het beperken en voorkomen van de uitspoeling van nutriënten. De inzaai van wintergranen na een nitraatgevoelige hoofdteelt is daar een voorbeeld van. De berekeningswijze van de boetes voor het niet voldoen aan de equivalente maatregelen voor vanggewassen wordt gelijkgesteld aan de vanggewasboete. Landbouwers worden voortaan alleen gesanctioneerd voor het berekende tekort (niet gerealiseerd doelareaal) en niet langer voor het gehele doelareaal.
Andere wijzigingen
Versoepeling voorwaarden behoud vrijstelling
Landbouwers verliezen niet langer hun vrijstelling van de gebiedsgerichte maatregelen als ze de Mestbankaangifte of verzamelaanvraag beperkt te laat indienen en voldoen aan de voorwaarden voor vermindering van de boete tot 50 euro. Dat geldt alleen voor wie voor het eerst de aangifte te laat indient en op voorwaarde dat de aangifte wel nog binnen de maand is ingediend en de verminderde boete op tijd betaald werd. Ook een NER-boete het jaar voordien heeft niet langer tot gevolg dat landbouwers hun vrijstelling verliezen.
Transparanter maatregelen opleggen
Bij een doorlichting moet de landbouwer op de hoogte gebracht worden van de geplande maatregelen. Bij het effectief opleggen van die maatregelen moet de Mestbank rekening houden met de door de landbouwer gemaakte opmerkingen. Dat gebeurde nu ook al in veel gevallen, maar wordt door de hervorming in de wet ingeschreven. In het Mestdecreet werd nu ook de procedure opgenomen die tegen een beslissing in het kader van een doorlichting kan worden ingesteld bij de rechtbank van eerste aanleg.
Technische problemen sluiten correct gebruik van de AGR-GPS app niet uit
Het decreet verduidelijkt dat een probleem met de verbinding in gebieden met weinig of geen gsm-dekking bij het gebruik van de AGR-GPS app, niet beschouwd wordt als een niet correct gebruik van het transportopvolgingssysteem voor burenregelingen.
Verzachtende omstandigheden mogelijk
Ten slotte werd in het Mestdecreet verduidelijkt dat de Mestbank bij de bezwaarbehandeling rekening kan houden met verzachtende omstandigheden en zo de boete kan verminderen, of bij lichte puur administratieve overtredingen de boete kan omzetten in een waarschuwing. Dat wordt dossier per dossier onderzocht. Ook werd de procedure opgenomen voor wie het niet eens is met het resultaat van een bezwaarbehandeling. Binnen de 60 dagen is het mogelijk om beroep aan te tekenen bij de rechtbank van eerste aanleg.
Hebt u een algemene vraag over deze hervorming?
Contacteer info@vlm.be en we bezorgen u zo snel mogelijk een antwoord.