Landinrichtingsproject Moervaartvallei zorgt voor meer bos in Oostdonk (Gent)

De Vlaamse regering wil 10.000 hectare bijkomend bos tegen 2030. De Vlaamse Landmaatschappij (VLM) draagt hieraan haar steentje bij. In het kader van het eerste landinrichtingsplan voor de Moervaartvallei wordt 6,9 hectare extra bos aangeplant in Mendonk (Gent). Op zondag 4 februari planten bewoners en sympathisanten 2.500 bomen op percelen langs de Oostdonkstraat.

Handen uit de mouwen voor meer bos in de Moervaartvallei

Verenigingen en inwoners planten samen met de VLM, de Stad Gent, de Provincie Oost-Vlaanderen en Natuurpunt Gent tijdens deze publieke boomplantactie in Mendonk bijna 2.500 bomen. In februari en maart gaan een kleine 10.000 bomen en struiken de grond in op verschillende percelen langs de Oostdonkstraat in Mendonk, goed voor een totale oppervlakte nieuw bos van 6,9 hectare.

De bomen worden aangeplant op een donk, een hoger gelegen zone tussen de laagtes langs de Moervaart en de Zuidlede. Het doel is een zo groot mogelijke eenheid aaneengesloten loofbos te creëren. In Oostdonk zijn al verschillende kleinere, geïsoleerde bosjes aanwezig, die willen we verbinden tot één grotere boszone.

Via landinrichting komt er op termijn 62 hectare natuur bij in Oostdonk, waarvan 29 hectare bos. Deze percelen zijn allemaal bestemd als natuurgebied volgens het gewestelijk ruimtelijk uitvoeringsplan (GRUP) van de Moervaartvallei fase 1.

De keuze om maximaal in te zetten op bos is een vertaling van ​ het Vlaams beleid om tegen 2030 10.000 hectare bijkomend bos aan te planten (ten opzichte van de situatie in 2019). Meer bos is goed voor het klimaat en de mens. Bossen leggen grote hoeveelheden koolstof vast, ze zorgen voor biodiversiteit, luchtzuivering, waterberging, erosiebestrijding en zo veel meer.

“Vlaanderen is nog altijd een van de bosarmste regio’s in Europa. Gelukkig zijn we deze legislatuur de tanker aan het keren, en komt er nu al enkele jaren netto bos bij. Dat is ongezien en historisch. Die inspanningen moeten we blijven volhouden, zeker hier in de kanaalzone waar we met de plantactie een groter aaneengesloten bos en groene long willen creëren”, zegt Vlaams minister van Omgeving Zuhal Demir.

Samen voor meer bos in de Moervaartvallei dankzij landinrichting

Om gronden te bebossen, moet de VLM deze eerst in eigendom hebben. Aankopen verlopen via de grondenbank Gentse Kanaalzone en Moervaartvallei in een systeem van ​ minnelijke aankoop en ruil waarbij bijkomende vergoedingen (flankerende maatregelen) aan eigenaars en gebruikers worden toegekend. De afspraken hiervoor zijn opgenomen in de raamovereenkomst Moervaartvallei.

Carina Van Cauter, gouverneur Oost-Vlaanderen “Vandaag steken we de handen uit de mouwen voor de Moervaartvallei. Deze boomplantactie is een onderdeel van het landinrichtingsplan, een gedragen consensus tussen economie, landbouw en natuur over hoe we de Moervaartvallei willen inrichten, met aandacht voor de toekomstmogelijkheden van de Gentse Zeehaven.”

De VLM staat in voor de bosaanplant. We kiezen voor inheemse soorten voor een ‘droog’ bos, zoals zomereik, wintereik, gewone esdoorn, beuk en ruwe berk. Daarnaast is ook een zone voorzien om een ‘nat’ bos aan te planten, hiervoor gebruiken we o.a. zwarte els, haagbeuk en zomereik. Aan de randen van het bos komen struiken zoals (éénstijlige) meidoorn, vuilboom, hondsroos, heggenroos, sleedoorn en rode kornoelje voor. Op sommige stukken planten we de jonge boompjes niet ‘vlakdekkend’, maar werken we met ‘kloempen’. Dat zijn verspreide groepjes van 25 boompjes dicht bij elkaar, waaruit per groepje één volwassen boom zal doorgroeien. Tussen de kloempen mag de natuur zelf aan de slag gaan en rekenen we op spontane ingroei van allerlei kruiden en boompjes. Aannemer Krinkels voert de werken uit. ​

Astrid De Bruycker, schepen stad Gent: "Ik ben blij dat er ook in het noordoosten van Gent een toegankelijke groene long gerealiseerd wordt, nabij onze haven. De Moervaartvallei wordt dankzij een goeie samenwerking met onze partners steeds meer een grote oase van groen, waar iedereen kan gaan verpozen over de stadsgrenzen heen. Met deze nieuwe aanplanting zitten we in Gent al aan 101 ha extra bos binnen onze stadsgrenzen sinds 2019."

Na de aanleg zal de VLM het bos overdragen aan de Stad Gent die het toekomstig beheer op zich neemt.

De totale kostprijs voor de aanleg van het bos bedraagt 51.000 euro. De VLM (via subsidies landinrichting) en de Stad Gent zijn de financierende partners.

Landinrichtingsplan Kalvekant-Reepkens-Oostdonk-Maaibos in een notendop

De aanplant kadert in het eerste landinrichtingsplan in de Moervaartvallei dat recent goedgekeurd is door de Vlaamse Regering (22 december 2023). De Vlaamse overheid besliste om 2.219.385 euro te investeren via landinrichtingssubsidies in de herinrichting van 4 projectgebieden in de Moervaartvallei op het grondgebied van Gent, Wachtebeke, Moerbeke en Lochristi. Dit landinrichtingsplan vertaalt de visie uit de raamovereenkomst Moervaartvallei en het Gewestelijk Ruimtelijk Uitvoeringsplan (GRUP) Moervaartvallei fase 1 in concrete realisaties op terrein. Het landinrichtingsplan is opgemaakt door VLM in nauw overleg met de verschillende projectpartners.

De aanplant van bos gebeurt in het projectgebied Oostdonk, grotendeels ten oosten van de samenvloeiing van de Moervaart met de Zuidlede. Naast het versterken en uitbreiden van de boskernen, richten we een grote zone van 5 hectare in waar we de Zuidlede in verbinding zullen brengen met het naastliggende percelen. Daar zullen vochtige graslanden en rietkragen kunnen ontstaan. In periodes met veel regenval kan er water vanuit de Zuidlede binnenlopen, wat helpt om wateroverlast elders rond de Zuidlede te beperken. Extra wandelverbindingen zullen het natuurgebied toegankelijk maken voor het publiek.

Wanneer alles volgens plan verloopt, beginnen de terreinwerken in Oostdonk in 2027. Waar mogelijk plant de VLM in tussentijd verder bos aan. Op die manier kan het bosgoed al groeien voor de rest van de inrichting aangepakt wordt.

Meer info over het landinrichtingsproject op www.vlm.be/moervaartvallei

De plantactie is een organisatie van de VLM, de Stad Gent, Natuurpunt Gent en het projectbureau Moervaartvallei.