Maïsveld ontpopt zich als Romeins badhuis
Hoe een landmark een erfgoedsite voorgoed beschermt.
9 december 2022
Al in 1981 vonden archeologen op landbouwgronden in Kumtich sporen van een Romeins badhuis. Ruilverkaveling Willebringen maakte verder onderzoek mogelijk. Om de site fysiek te beschermen en het bewustzijn hiervoor bij passanten te vergroten, plaatste de Vlaamse Landmaatschappij in samenwerking met de partners van de ruilverkaveling een landmark.
Op deze locatie in Kumtich stond ooit een Gallo-Romeins villa-domein, een zogenaamde villa-rustica. Het was een groot landbouwbedrijf dat op de vruchtbare bodem voornamelijk graan produceerde. Bij zo’n Romeinse villa hoorde vaak een badinrichting. In 1981 groeven archeologen hier een badhuis gedeeltelijk op. De residentie en de rest van het villa-domein bleven in de bodem bewaard.
De Vlaamse Landmaatschappij (VLM) en de Intergemeentelijke Onroerenderfgoeddienst Portiva voerden van 2012-2014 verder archeologisch onderzoek uit binnen ruilverkaveling Willebringen.
Door haar ligging op de helling was de site onderhevig aan bodemerosie. Overvloedige regenval in combinatie met akkerbouw zorgde ervoor dat de leembodem altijd verder afspoelde. Onbewust ploegden landbouwers dieper en dieper in de archeologische sporen. De sporen dreigden verloren te gaan.
De ruilverkaveling maakt het mogelijk om de site voor altijd te beschermen. We nemen de gronden uit landbouw en leggen ze onder permanent grasveld. We plaatsen een landmark om passanten bewust te maken van het verleden. Het is een kunstzinnige verwijzing naar het hypocaustum, het typisch Romeinse vloer- en muurverwarmingssysteem waarvan sporen werden teruggevonden.
Mindscape3D ontwikkelde voor de site een unieke 3D app waarmee een virtueel bezoek aan het badgebouw mogelijk is. Via deze app kan je de opbouw van het badgebouw zien, hoe het vloer- en muurverwarmingssysteem werkte en wat haar functie was.
Samen met onze partners en genodigden huldigden we de landmark met de 3D app sfeervol in op 8 december 2022. De site is vanaf nu ook toegankelijk voor het grote publiek. De totale kostprijs bedraagt 152.263,84 euro waarvan 80% betaald wordt met Vlaamse subsidie ruilverkaveling en 20% door stad Tienen. De aannemer van de uitvoering is DSV NV. Studiebureau Omgeving werkte het ontwerp uit, het AR-filmpje is van Mindscape3D.
Situering project
De ruilverkaveling Willebringen (2578 ha) ligt op het grondgebied van vier gemeenten (Bierbeek, Hoegaarden, Boutersem en Tienen) en is een voorbeeld van een modern, geïntegreerd plattelandsproject. Binnen dit ruilverkavelingsproject worden gronden herverkaveld en zorgt de overheid voor gebiedsgerichte oplossingen. Ruilverkaveling Willebringen streeft naar een landbouw met toekomst, meer en betere natuur, een mooier landschap, met aandacht voor cultuur en erfgoed, minder wateroverlast, meer fiets- en wandelmogelijkheden en veiliger verkeer.