Nieuw landinrichtingsplan geeft natuur en landbouw in De Wijers alle kansen
22 december 2021
De voorbije jaren werkte de Vlaamse Landmaatschappij samen met de gemeente Zonhoven, de steden Hasselt en Genk en andere partners in De Wijers het landinrichtingsplan openruimtegebied Kiewit-Zonhoven uit. Het plan draagt bij aan een duurzame landbouw en versterkt tegelijk de natuur in het gebied, met aandacht voor klimaatverandering en met respect voor het historische open grasrijk landschap. De komende vijf jaar zal het landinrichtingsplan worden omgezet in de praktijk. Vlaams minister van Omgeving Zuhal Demir maakt voor de werken 1,2 miljoen euro vrij.
3 doelen
Het landinrichtingsplan wil de grootste landbouwzone in De Wijers duurzaam verankeren zodat het huidige weidelandschap behouden blijft en de lokale rundveelandbouw en andere bedrijven meer zekerheid krijgen.
Daarnaast worden maatregelen genomen tegen de klimaatverandering door onder andere water opnieuw meer ruimte te geven en de Kauwbosstraat-Boekrakelaan tussen Zonhoven en Genk te ontharden. De biodiversiteit in De Wijers wordt opgekrikt door de waardevolle natuurgebieden in de buurt te verbinden met elkaar en zo bedreigde amfibieën zoals de boomkikker en de knoflookpad meer overlevingskansen te geven.
Tenslotte zal het plan het gebied Kiewit-Zonhoven voor iedereen meer (be)leefbaar maken door trage wegen aan te leggen of te verbeteren en door ontmoetingsplekjes te voorzien.
"Met deze plannen verzekeren en verduurzamen we de landbouw in dit open stukje landbouwgebied in De Wijers, zonder fietsers en wandelaars uit het oog te verliezen. Door de verschillende natuurgebieden met elkaar te verbinden, krijgen bedreigde planten- en diersoorten meer ruimte om zich te verplaatsen wat hun voortbestaan alle kansen geeft. Via bijkomende natte natuur en ontharding maken we ook de Wijers weerbaarder tegen de gevolgen van de klimaatverandering", zegt Vlaams minister van Omgeving Zuhal Demir.
Vier zones krijgen specifieke maatregelen
Het openruimtegebied Kiewit-Zonhoven ligt centraal in De Wijers, een waardevol gebied en een adembenemend decor van meer dan 1.000 vijvers waar honderden zeldzame dieren en planten zich thuis voelen. Om de doelen uit het landinrichtingsplan te bereiken worden concrete maatregelen genomen in 4 zones in dit gebied.
De omgeving van de Kauwbosstraat-Boekrakelaan en het dienstencentrum Ter Heide richten we opnieuw in met oog voor natuur, toegankelijkheid en beleving voor iedereen. Via de Kauwbosstraat, met zeer waardevolle bermen, maken we een natuurverbinding tussen de natuurreservaten ’t Welleke en ’t Wik (Bokrijk) die kansen geeft aan bedreigde amfibieën en heel wat andere planten- en diersoorten die hier mee van profiteren. Ook wandelaars en fietsers zullen van de nieuwe inrichting kunnen genieten. Aan het verkeersluw uiteinde van de Boekrakelaan zorgen we voor een veilige rolstoelverbinding tussen de beide campussen van Ter Heide in Zonhoven en in Genk.
De Slangbeekvallei zullen we versterken als natuurverbinding en inrichten als klimaatbuffer. Het wordt een soort waterspons die ons in extreem droge en natte periodes moet helpen door meer water langer ter plekke vast te houden. Zo worden langs de Slangbeekvallei naast enkele kleinere poelen ook grotere natuurlijke overstromingszones aangelegd voor tijdelijke waterberging en herstellen we de oude verboste Ballewijer opnieuw als vijver. Langs die overstromingszones komen ook enkele wandelverbindingen tussen de woonstraten.
In Kiewit bouwen we het netwerk van trage wegen verder uit om bestaande ontmoetingsplaatsen met elkaar te verbinden, als aangenaam en veilig alternatief voor de auto. De treinhalte van Kiewit wordt via een fietspad verbonden met het Domein Kiewit, de voetbalterreinen van RC Hades, de stedelijke sportvelden en tennis Tenkie. Ook krijgen een aantal bestaande veldwegen in de buurt van het vliegveld een nieuwe functie als fietspad en worden enkele nieuwe wandeldoorsteken aangelegd naar de Bokrijkseweg.
De Daalheide wordt hertekend als een landschappelijk park met ruimte voor landbouw. De landbouwers zitten nu geprangd tussen dorpskernen en grote natuurgebieden en hebben nood aan meer zekerheid over hun landbouwgronden en over hun toekomstige rol in dit landschap. Rond het vliegveld Aero Kiewit worden weloverwogen kleine landschapselementen aangeplant (zoals struiken en heggen). Zo wordt een duurzaam open landschap gecreëerd, niet alleen voor de diverse gebruikers (jagers, landbouwers, imkers, vliegers…), maar ook voor de aanwezige fauna en flora. Door veldwegen te verbeteren als landbouwweg of als trage weg krijgt ook de (be)leefbaarheid van het landschap een boost.
De werken op het terrein en de herverkaveling worden uitgevoerd tussen 2022 en 2027. Daarvoor voorziet de Vlaamse overheid zo’n 1,2 miljoen euro investeringskosten.
Meer informatie:
Alle maatregelen staan beschreven in de digitale brochure over dit landinrichtingsplan.