Nieuwe overstromingszone Borgloon klaar om water te bergen

Vlaams minister van Omgeving, Zuhal Demir, en Limburgs gedeputeerde van Water, Bert Lambrechts, openden een nieuwe overstromingszone in Borgloon. Zij vertegenwoordigden daarbij de Vlaamse Landmaatschappij (VLM) en provincie Limburg die de overstromingszone aanlegden. De nieuwe overstromingszone op de Kleine Herk ligt achter de industriezone Tivoli in de buurt van het stationsplein en de oude stroopfabriek, en kan 16,7 miljoen liter water bufferen. De werken duurden een jaar.

Wateroverlast aanpakken

De laatste jaren wordt er terecht veel gezegd en geschreven over de droogteproblematiek. “Wateroverlast is de andere zijde van dezelfde medaille. Dat mogen we niet uit het oog verliezen. We moeten ons ook blijven wapenen tegen hevige regenval door de aanleg van bufferzones”, zegt gedeputeerde van Water Bert Lambrechts. “Het hele gebied dat zich stroomafwaarts van Tivoli situeert, heeft baat bij deze nieuwe overstromingszone. De overstromingszone zal in combinatie met de reeds aanwezige bufferbekkens op de Kleine Herk het lagergelegen Wellen en Alken extra beschermen tegen wateroverlast bij hevige regen. Tegelijkertijd kan de overstromingszone ook nuttig zijn in periodes van droogte. Dan gebruiken we de percelen om extra water te laten infiltreren. Ook voor de andere provinciale overstromingszones zetten we in op extra infiltratiemogelijkheden.”

"De klimaatverandering verplicht ons ertoe Vlaanderen voor te bereiden op extremere weersituaties. Lange periodes van droogte zullen afwisselen met hevige periodes van regenval. Met deze overstromingszone beschermen we Wellen, Alken en omgeving in eerste instantie tegen de gevolgen van wateroverlast, maar gebruiken we het gebied ook als een spons die het regenwater opzuigt bij regenval om het nadien langzaam opnieuw af te geven bij langere periodes van droogte", zegt Vlaams minister van Omgeving Zuhal Demir.

Samenwerking voor extra buffering

Om wateroverlast te vermijden, moet er bij verhardingswerken steeds een hemelwaterbuffering voorzien worden. Dat geldt ook voor de wegen- en rioleringswerken die het Agentschap Wegen en Verkeer (AWV), Aquafin en de stad Borgloon in de buurt uitvoerden.

“Zulke lokale waterbuffers zijn zeker nuttig. De provincie stelde in dit geval voor om de noodzakelijke hemelwaterbuffers te integreren in één grote overstromingszone zodat de overstromingsproblematiek in een groter kader kan worden aangepakt. Deze nieuwe overstromingszone kan dan voorzien in een oplossing voor zowel de wateroverlastproblematiek als de verplichte hemelwaterbuffering van de projectpartners”, aldus Lambrechts. “We zijn heel tevreden dat de partners meegestapt zijn in dit initiatief, dat een mooi voorbeeld is geworden van een grensoverschrijdende samenwerking tussen verschillende overheidsdiensten. Samen realiseren we nu een overstromingszone die 16,7 miljoen liter water kan bufferen.”

“De bijdrage door het stadsbestuur van Borgloon aan deze gezamenlijke investering voor waterbuffering is onder andere noodzakelijk om het hemelwater te bufferen ingevolge de verhardingswerken bij de aanleg van de nieuwe KMO-zone Kernielerveld en de verkaveling Vilsterbron ter hoogte van de N76. Dit bufferbekken op de Kleine Herk (de oude Vilsterbeek) is één van de vele waterbeheersingswerken die de stad Borgloon de laatste dertig jaren heeft uitgevoerd op haar grondgebied in samenwerking met de Vlaamse Landmaatschappij”, verduidelijken burgemeester Eric Awouters en schepen Jo Feytons.

Ruilverkaveling Jesseren

Het Ruilverkavelingscomité Jesseren reserveerde de nodige gronden via de ruilverkaveling van Jesseren en coördineerde de werken. De ruilverkaveling is een instrument van de Vlaamse overheid om in Jesseren (op grondgebied Borgloon, Kortessem en Tongeren) de indeling van de landbouwpercelen te verbeteren. Kleine kavels worden beter aaneengesloten en bereikbaar gemaakt door infrastructuurwerken. Percelen die minder aantrekkelijk zijn voor de landbouw worden omgevormd en ingericht tot natuurgebied.

Projectleider Paul De Vis (VLM): “Door gericht te ruilen, verbeteren we de leefbaarheid voor de landbouw in Jesseren, maar pakken we ineens ook enkele actuele thema’s aan zoals milieu en klimaat. Een instrument als ruilverkaveling is daar uitermate geschikt voor, omdat we op die verschillende invalshoeken zoals landbouw, natuur, recreatie … tegelijk kunnen inzetten.”

Het provinciebestuur zal vanaf nu de overstromingszone verder beheren en onderhouden aangezien die werd aangelegd op de Kleine Herk, een provinciale waterloop. De provincie financiert ook bijna driekwart (74,40 %) van het project dat in totaal 503.765,27 euro kostte. De andere partners voorzien in de kosten voor hun projectaandeel (14,16 % voor Aquafin, 6,94 % voor AWV en 4,5 % voor de gemeente Borgloon).

“Als provinciebestuur blijven we investeren in de aanleg van overstromingszones. Ruimte voor water is enorm belangrijk, en de toenemende grondverhardingen en neerslagextremen als gevolg van de klimaatverandering doen die vraag enkel maar luider klinken. Meerdere wachtbekkens in eenzelfde regio kunnen wateroverlast op ruimere schaal aanpakken. De nieuwe overstromingszone in Borgloon is dan ook niet de enige in die regio, en ook in Romershoven (Hoeselt) leggen we momenteel een grote overstromingszone aan”, aldus gedeputeerde Lambrechts.