Opening vernieuwde omgeving Eendenkooi: meer natuur en beleving

zondag 20 juni 2021 Eindelijk is het zover! De herinrichtingswerken in de omgeving van de Eendenkooi in Berlare zijn uitgevoerd. Vlaams minister Zuhal Demir en burgemeester Katja Gabriëls openden met een knip in het takkenlint de toegang tot de nieuwe speelzone voor het publiek.
Ook voor het toekomstig beheer van het gebied is er trouwens goed nieuws. Minister Demir keurde immers recent het natuurbeheerplan goed. Een mooie bezegeling van de goede samenwerking van de afgelopen jaren en de garantie voor goed beheer van het natuurgebied.

Omgeving Eendenkooi natuurlijker ingericht

De omgeving van het voormalig dierenpark werd omgevormd tot een natuur-recreatieve zone met structuurrijk bos, rietmoeras en een natuurlijke speelzone. De houten speelelementen passen in het landschap en prikkelen de fantasie. Via een pad kan je naar de oevers van de Nieuwdonkplas wandelen en de nieuwe aaidierenweide bezoeken. Banken en picknickplaatsen, een vlonder en een vogelkijkwand verhogen de belevingswaarde van het gebied. De wandelpaden zijn nu veiliger en beter toegankelijk. Vier nieuwe ooievaarswielen bieden extra nestmogelijkheid. Een uitgebreide riet- en moeraszone vergroot het leefgebied voor verschillende vissen en vogels.

Ter hoogte van de oever Kleine Donk werd een natuurvriendelijke riet- en moerasoever aangelegd. Hiervoor verdwenen enkele bomen langs de oever en langs het wandelpad. Ook de aansluitende populierenaanplant op het recreatiedomein van Nieuwdonk werd vorige winter (2020-2021) vervangen door inheems bos met onder andere zwarte els en gewone es. Na een aantal jaar zal het bos opnieuw een groen scherm vormen. De beplantingswerken vormden het sluitstuk van het uitvoeringsdossier Eendenkooi. De totale kostprijs voor de werken bedroeg zo’n 690.000 euro

“Berlarebroek is een enorm belangrijk natuurgebied voor Vlaanderen met Europese topnatuur. Vanuit Vlaanderen hebben we de afgelopen jaren dan ook mee de handen uit de mouwen gestoken on de natuur hier te versterken en verder uit te breiden. De nieuwe speelzone vormt een prachtig stukje groen waar mens en natuur kunnen samen komen”, zegt Vlaams minister van Natuur Zuhal Demir.

De bijzondere natuur versterken, beschermen en beheren

Natuurinrichting focust in de eerste plaats op het inrichten in functie van natuur zonder de recreant uit het oog te verliezen. Het projectgebied Berlare broek – Donkmeer (379 ha) behoort tot het Europese netwerk van de Speciale Beschermingszones (SBZ), waar de overheid extra inspanningen levert om de bijzondere natuurwaarden te behouden en te verbeteren. Deze natuurparel is niet enkel wondermooi, ze is jammer genoeg ook kwetsbaar.

In het natuurinrichtingsproject gaat extra aandacht naar het behoud van biologisch waardevolle en Europees beschermde habitats zoals drijftillen: kleine drijvende eilandjes, bestaande uit plantenresten. Hierop groeien geregeld zeldzame moerasplanten die op hun beurt dan weer zeldzame vlinders, zoals de grote weerschijn- en de kleine ijsvogelvlinder, aantrekken.

Daarnaast is de omgeving van Donkmeer en Berlare Broek door Europa ook aangeduid als vogelrichtlijngebied, een speciale beschermingszone voor vogelsoorten. Daarom worden de rietmoerassen en laagveenplassen ingericht op maat van moerasvogels zoals de roerdomp, de woudaap, de rietzanger en de snor.
Ten slotte willen we met het natuurinrichtingsproject ook opgroeimogelijkheden bieden voor jonge vis. Dit zal gebeuren door natuurlijke oevers te herstellen, een verbeterde doorstroming met zuurstofrijker water te verzekeren en zonnige plekken aan te leggen. Dat is onder meer goed nieuws voor de paling, die van oudsher in deze regio voorkomt, maar ook voor zeldzame en minder gekende soorten zoals de kleine modderkruiper en de bittervoorn.

Het Natuurinrichtingsproject was al enkele jaren in uitvoering, maar aanvullend was nog een natuurbeheerplan nodig. Het natuurbeheerplan biedt het kader om grootschalige natuurininrichtingswerken te kunnen uitvoeren en legt voor een periode van 24 jaar de natuurdoelen en het noodzakelijke beheer daarvoor vast. Minister Zuhal Demir keurde het natuurbeheerplan goed op 8 juni jl.

Met dit plan engageren de verschillende eigendomspartners (ANB, gemeente Berlare, provincie Oost-Vlaanderen en vzw Durme) zich tot een natuurgericht beheer van in totaal 370 ha (214 ha of 58 % daarvan heeft reservaatstatuut!).

De natuurlijke herinrichting van de Eendenkooisite was de tweede uitvoering van het natuurinrichtingsproject. De komende 5 tot 10 jaar staan nog werken op de planning in Berlare Broek, op de oevers van het Donkmeer en aan de waterplassen en veengraslanden ten westen van het Donkmeer.

Projectpartners

De partners van het natuurinrichtingsproject zijn de Vlaamse Landmaatschappij (VLM), Natuur en Bos (ANB); de gemeente Berlare, de provincie Oost-Vlaanderen, vzw Durme en de polder tussen Schelde en Durme. Ook het Regionaal Landschap Schelde Durme volgt het project actief op.