Plannen voor herinrichting Graaf Leon Lippensdreef en Hazegraspolderdijk in Knokke-Heist

De gemeente Knokke-Heist houdt nog tot 30 juni een openbaar onderzoek over het landinrichtingsplan “Hazegraspolderdijk en Cantelmolinie”. Dat plan van de Vlaamse Landmaatschappij maakt deel uit van het landinrichtingsproject Zwinpolders. Het bevat een set maatregelen om het waterbeheer, de natuurkwaliteit, de verkeersveiligheid en de mogelijkheden voor recreatie te verbeteren en het cultuurhistorisch erfgoed op te waarderen in de omgeving van de Hazegraspolderdijk en de Cantelmolinie in Knokke-Heist.

Graaf Leon Lippensdreef

De Graaf Leon Lippensdreef is de toegangsweg naar het Zwin Bezoekerscentrum. De dreef loopt door het natuurgebied van de Zwinbosjes. Door de geplande herinrichting wordt het fietspad langs de weg breder en dus veiliger voor de vele fietsers. Voor meer rust en veiligheid in het natuurgebied wordt ​ de snelheid van het gemotoriseerd verkeer verminderd door het wegprofiel te versmallen en verkeersdrempels aan te leggen. Het plan is om de weg in de toekomst op te nemen in een zone die begraasd wordt ​ door schapen. Daarom komen er veeroosters, afsluitingen, ruitersluizen en klaphekkens voor wandelaars. De fietsverbinding doorheen het natuurgebied wordt vervangen door een wandelpad.

Hazegraspolderdijk

De Hazegraspolderdijk is de historische dijk die parallel loopt met de Graaf Leon Lippensdreef en de nieuwe Zwindijk en die loopt tot aan de Retranchementstraat. Het plan is om de dijk in te richten als ruiter-, wandel- en mountainbikeverbinding en om er begrazing ​ door schapen mogelijk te maken. Daarnaast zullen de historische dijkdoorgangen en de bunkers hersteld worden.

Omgeving Hazegrasfort

Het Hazegrasfort is gebouwd rond 1784. Het beschermde de sluis tussen de toenmalige Zwingeul en de achterliggende polderwaterlopen. Het was een strategisch belangrijke plaats, wat ook blijkt uit de versterking die gebouwd is kort nadat België onafhankelijk werd. Het fort verloor zijn strategische functie na de laatste indijking van de Zwinomgeving in 1872. De resten van het fort zijn nog zichtbaar als ophogingen in het landschap.

Het plan is om de fietsverbinding langs het Hazegrasfort, op de voormalige trambedding naar Retranchement, te verbeteren. Particulieren die hier wonen, zullen subsidies kunnen krijgen om aan landschapsherstel te doen.

Opstuwen Paulusvaart

De Paulusvaart loopt parallel met de Hazegrasstraat. Het is de waterloop die instaat voor de waterafvoer van Het Zoute. In de bewoonde omgeving van Het Zoute is de vroegere waterloop ingebuisd.

De gemeente Knokke-Heist plant samen met Aquafin een grondige vernieuwing van het rioleringsstelsel van de Zoutelaan en omgeving. Deze renovatie houdt ook in dat de regenwaterafvoer van de Zoutelaan en omgeving opnieuw maximaal via de Paulusvaart zal gebeuren. Dat biedt opportuniteiten voor de vernatting van de natuurgebieden langs de Paulusvaart. Het houdt echter ook risico’s in voor een te snelle aanvoer van regenwater richting de polder. Dat kan dan weer vermeden worden door het plaatsen van stuwen op de Paulusvaart, die wateropslag mogelijk maken.

Cantelmolinie

De Cantelmolinie is de verdedigingslijn die in de Tachtigjarige Oorlog (1568-1648) de grenslijn vormde tussen Spanje en de Nederlanden.

Het plan is om de gronden tussen de Rode Ossenstraat en de Greveningedijk aan te kopen en in te richten als wandelverbinding. Verder zal één van de zeven redans (vroegere verdedigingsconstructies) langs de Cantelmolinie opnieuw zichtbaar gemaakt worden in het landschap. Voor de grondaankopen heeft de provincie West-Vlaanderen ruilgronden aangekocht die via een herverkaveling uit kracht van wet herverdeeld kunnen worden.

Natuurverbinding langs de Vuile Vaart

De Vuile Vaart is de waterloop die de verbinding maakt tussen de natuurgebieden bij het Hazegrasfort en de natuurgebieden langs de Damse Vaart.

In het inrichtingsplan wordt voorgesteld om de oever ecologisch in te richten (o.a. met een zachtere helling en meer plaats voor plantengroei) zodat hij beter zijn rol als natuurverbinding kan spelen. ​ Hiervoor zijn ook door de provincie West-Vlaanderen ruilgronden aangekocht die de VLM wenst te herverdelen via een herverkaveling uit kracht van wet.

Natuurbeheer

In de Zwinomgeving zijn liggen heel wat gronden die op het gewestplan ingekleurd zijn als natuurgebied, terwijl ze in de feiten in landbouwgebruik zijn. Om de natuurdoelen te realiseren wil de VLM de eigenaars en gebruikers ondersteunen bij een meer natuurgericht beheer van hun gronden. Past dat niet in de landbouwbedrijven, dan wil de VLM de landbouwers ruilgronden aanbieden, zodat ​ Natuur en Bos van de Vlaamse overheid het beheer kan overnemen en de landbouwer op een andere plaats gelijkwaardige landbouwgronden krijgt. Het is de bedoeling om dit op vrijwillige basis te doen en eventueel in een latere fase via een herverkaveling uit kracht van wet.

Fietsverbinding Sluisstraat

Er is ook een plan om een veilig, vrijliggend fietspad langs de noordzijde van de Sluisstraat (Westkapelle-Sluis) aan te leggen. Ook hiervoor kan een herverkaveling uit kracht van wet ingezet worden.

Het openbaar onderzoek loopt van 1 juni 2021 tot 30 juni 2021. Iedereen kan in die periode opmerkingen, suggesties en bezwaren indienen bij het gemeentebestuur van Knokke-Heist via [email protected]. ​
​U kunt het landinrichtingsplan inkijken via de website van de Vlaamse Landmaatschappij: https://www.vlm.be/nl/projecten/Paginas/Hazegraspolderdijk-en-Cantelmolinie.aspx. U vindt daar ook een ingesproken presentatie over het landinrichtingsplan. Wie het plan niet digitaal kan raadplegen, kan een afspraak maken om het plan in te kijken op het gemeentehuis.