Zijn op uw bedrijf percelen geselecteerd voor nitraatresidubepalingen in 2018?

De Mestbank heeft de geselecteerde percelen voor de nitraatresiducampagne 2018 gepubliceerd op het Mestbankloket (www.mestbankloket.be, rubriek staalnames > bodem > nitraatresidu). De VLM raadt alle landbouwers aan om op het Mestbankloket na te kijken of op hun bedrijf percelen voor de nitraatresidustaalname geselecteerd zijn De staalnameperiode loopt van 1 oktober tot en met 15 november. De landbouwers bij wie percelen geselecteerd zijn, krijgen midden september ook nog een e-mail of brief.

Als de Mestbank percelen met teeltschade of teeltmislukking heeft geselecteerd, moeten de landbouwers dat via het Nitraatmeldpunt laten weten aan de Mestbank. Dat kunnen ze doen tot en met 28 september. Hetzelfde geldt als geselecteerde percelen niet of niet op een veilige manier kunnen bemonsterd worden.

Het bepalen van het nitraatresidu op percelen, is een belangrijk controle-instrument voor het halen van de doelstellingen van MAP5 en voor de waterkwaliteit. Het niet voldoen aan de verplichtingen kan zware gevolgen hebben voor landbouwbedrijven.

Aandachtspunten vóór en tijdens de campagne

Wie geeft de opdracht aan het laboratorium om stalen te nemen?

De landbouwers moeten op het Mestbankloket goed nakijken of ze zelf een erkend laboratorium moeten aanstellen voor de nitraatresidubepaling, of dat de Mestbank de nitraatresidubepaling regelt. Dat kunnen ze zien op het percelenoverzicht op het Mestbankloket.

Als op het percelenoverzicht ‘Controlestalen in opdracht van de Mestbank’ staat, gebeurt de nitraatresidubepaling op kosten van de Mestbank. De Mestbank duidt een erkend laboratorium aan dat de staalname uitvoert. De landbouwer hoeft dus zelf geen contact op te nemen met een laboratorium.

Als op het percelenoverzicht ‘Verplichte stalen in eigen opdracht en op eigen kosten’ staat, gebeurt de nitraatresidubepaling op kosten van de landbouwer. Dan moet de landbouwer zelf contact opnemen met een erkend laboratorium om het nitraatresidu te laten bepalen op de aangeduide percelen en ook opvolgen dat de stalen tijdig worden genomen. Daarvoor kan hij het gepersonaliseerde aanvraagformulier gebruiken dat op het Mestbankloket staat. Het niet nemen van verplichte stalen leidt tot een boete en bovendien tot de aanduiding als focusbedrijf of een verhoging van de maatregelencategorie.

Welke meldingen moeten landbouwers vooraf doorgeven over de geselecteerde percelen?

Ten laatste op 28 september, moeten de landbouwers volgende zaken melden via het Nitraatmeldpunt (www.vlm.be > Thema’s > Mestbank > Uw dossier > Nitraatmeldpunt):

• teeltschade of oogstmislukking op een geselecteerd perceel
  Teeltschade of oogstmislukking kan leiden tot een hoger nitraatresidu. De landbouwers die van oordeel zijn, dat de teeltschade hun nitraatresidu beïnvloed heeft, moeten dat laten weten aan de Mestbank. Ze moeten voor alle percelen met teeltschade op hun bedrijf bewijsstukkken indienen. Dat zijn bij voorkeur vaststellingen door de schattingscommissie. De landbouwers die nog niet alle bewijsstukken hebben ontvangen, moeten sowieso hun melding ten laatste op 28 september doen via het Nitraatmeldpunt. Hun bewijsstukken kunnen ze de week erna nog bezorgen. Nadat de Mestbank de bewijsstukken heeft onderzocht, kan ze één of meerdere vervangpercelen aanduiden. Als de schade niet of te laat wordt gemeld, moet het geselecteerde perceel bemonsterd worden en telt het gemeten nitraatresidu onherroepelijk mee. De Mestbank zal hierover geen bezwaarschriften aanvaarden, zelfs al leggen de landbouwers nadien nog bewijzen voor.
• alle omstandigheden die ervoor zorgen dat een geselecteerd perceel niet of niet op een veilige manier kan bemonsterd worden
  Denk maar aan werken op een perceel. Of een perceel dat niet bereikbaar of afgesloten is. Of dieren die een risico kunnen vormen voor de veiligheid van de staalnemer. De Mestbank kan dan een vervangperceel aanduiden. Als de staalnemer het perceel niet kan bemonsteren om redenen die de landbouwer vooraf kon voorzien en die hij niet gemeld heeft, zal dat gevolgen hebben voor het bedrijf.
• de wens om aanwezig te zijn bij de staalname of de toepassing van band-of rijbemesting na 1 juli
  Voor controlestalen in opdracht van de Mestbank, kan de landbouwer dat tot en met 28 september laten weten. Dan brengt de Mestbank het laboratorium op de hoogte. Na 28 september moet de landbouwer daarvoor zelf rechtstreeks contact opnemen met het aangeduide laboratorium. Voor verplichte stalen in eigen opdracht, moet de landbouwer dat altijd rechtstreeks melden aan het laboratorium.

Wat als onregelmatigheden worden vastgesteld tijdens de campagne?

Vanaf 1 oktober kunnen landbouwers via het Nitraatmeldpunt (www.vlm.be > Thema’s > Mestbank > Uw dossier > Nitraatmeldpunt) een melding doen als zij denken dat de staalname niet correct uitgevoerd werd of als zij andere onregelmatigheden vaststellen. De VLM zal dan een onderzoek instellen naar de gemelde onregelmatigheden.

Nitraatresidu en evaluatie

Zodra het laboratorium de analyseresultaten bezorgd heeft aan de Mestbank, kunnen de landbouwers die resultaten en de voorlopige evaluatie van het nitraatresidu raadplegen op het Mestbankloket.

Voordat het bemestingsseizoen van 2019 begint, plaatst de Mestbank het resultaat van de definitieve evaluatie van het nitraatresidu op het Mestbankloket. De landbouwers worden op dat moment ook persoonlijk op de hoogte gebracht.

Meer info

• Meer informatie over de nitraatresiducampagne 2018 staat in de toelichting op het Mestbankloket (www.mestbankloket.be > Staalnames > Bodem > Nitraatresidu).
• Meer informatie over het nitraatresidu en de beoordeling ervan staat op de website van de VLM (www.vlm.be > Thema’s > Mestbank > Controle > Nitraatresidu).