“LEADER geeft goesting om het platteland vorm te geven"

Op 18 november werd tijdens de LEADER-startdag het startschot gegeven voor LEADER in de periode 2023-2027. De Lokale Actiegroepen gaan nu aan de slag om acties rond plattelandsontwikkeling uit te voeren in de 15 LEADER-gebieden in Vlaanderen. Er zijn veel goede ideeën en vooral veel ‘goesting’ om eraan te beginnen, zo bleek tijdens de startdag.

De Vlaamse Landmaatschappij en het Vlaams Ruraal Netwerk organiseerden de LEADER-startdag in Evergem. Naast enkele toelichtingen en netwerkactiviteiten, stond ook een panelgesprek met LAG-leden uit elke provincie op het programma: Pierre-Bernard Van Acker (Vlaams-Brabant), Nicolas Cammaert (Oost-Vlaanderen), Lotte ten Voorde (Antwerpen), Dirk Colaers (Limburg) en Dirk Devreese (West-Vlaanderen).

Tijdens het panelgesprek vertelden de panelleden over hun plannen en ideeën, en wat LEADER tot een succes maakt. Het dorpsgevoel stimuleren, diverse groepen van mensen engageren, kleine initiatieven die een groot verschil maken, en samenwerken en leren van elkaar, liepen als een rode draad door het gesprek.

Dirk Devreese is de voorzitter van het enige nieuwe LEADER gebied: Noord-West-Vlaanderen. “Mijn kleinkinderen zijn de reden waarom ik dit doe,” zegt hij daarover. “Het dorpsleven is meer en meer verstedelijkt, en daardoor is de binding voor een stuk verloren gegaan. Ik vroeg me af hoe dorpen eruit gaan zien wanneer mijn kleinkinderen volwassen zijn, en wat ik kan doen om die dorpen zo lang levendig te houden. Ik ben nu voorzitter van een LEADER-gebied, maar ik ben ook gewoon een lid van de gemeenschap. Het is de bedoeling dat wij vanuit die gemeenschap samen de ideeën voor ons plattelandsgebied uitwerken, met de steun van LEADER.”

Gemeenschapsgevoel stimuleren en mensen engageren

Het dorpsgevoel stimuleren, en diverse groepen van mensen engageren is belangrijk binnen LEADER. “Sommige van onze gemeenten zijn moeilijk bereikbaar met het openbaar vervoer. We merkten tijdens corona ook dat jonge mensen last hebben van eenzaamheid, en daarna ook veel minder contact hadden met elkaar, een op dat vlak miskende doelgroep,” vertelde Pierre-Bernard Van Acker, LEADER-gebied Hageland+. “Wij willen in ons LEADER-gebied dus extra aandacht besteden aan de plattelandsjeugd. Projecten die daarop inspelen krijgen kansen bij ons. Daarnaast zien we ook de vergrijzing als een kans. We geloven dat de senioren op diverse domeinen belangrijke bouwstenen zijn van burgerzin of burgerschap, en dus belangrijke pijlers binnen de plattelandsgemeenschappen. We hopen dat we met LEADER-middelen ook hun inzet en initiatieven kunnen ondersteunen.”

Kleine, innovatieve projecten

Dat kleine, innovatieve projecten een groot verschil kunnen maken, kwam verschillende keren terug. “We moeten vertrekken vanuit de kansen uit het landschap,” zei Dirk Colaers van LEADER-gebied Kempen. “LEADER-gebied Kempen bestaat bijvoorbeeld uit landbouwgebied afgewisseld met houtkanten. Vroeger deden de landbouwers zelf dat onderhoud en gebruikten ze het hout. Maar vandaag is er geen afzetmarkt voor dat hout. We kunnen die biomassa opnieuw waarde geven als we die hergebruiken. Het is zeer boeiend om de mogelijkheden daarvoor via LEADER uit te zoeken. Er is op dit moment nog geen concreet plan, maar er zijn wel dromen en een visie, en we willen daar verder op inzetten.”

Samenwerken en over het muurtje kijken

Ook samenwerken en leren van elkaar is cruciaal. “We moeten meer proactief naar de mensen gaan, luisteren welke expertise en ideeën er zijn”, aldus Nicolas Cammaert, LEADER-gebied Meetjesland – Leievallei. “Wij moeten dan de link leggen tussen de verschillende ideeën en mensen, ze rond de tafel uitnodigen, om dan misschien naar een gezamenlijk projectvoorstel gaan. En we moeten ook meer over het muurtje kijken. Er zijn heel veel goede LEADER-projecten in Vlaanderen, maar er is iets te weinig uitwisseling. Het is aan ons en de VLM om dat beter te faciliteren.” ​

Goesting

Lotte ten Voorde, LEADER-gebied MarkAante Kempen +, concludeerde: “Ik ben blij dat we nu echt kunnen starten. Er liggen zo veel mooie kansen voor ons om in contact te komen met mensen die heel veel zin hebben om iets te doen, en wij kunnen met LEADER de opportuniteit bieden om het ook effectief waar te maken. Samengevat: veel mooie ideeën en veel goesting dus!”

Over LEADER

LEADER (Liaisons entre actions de dévelopment de l'économie rurale) is een Europees subsidieprogramma voor plattelandsontwikkeling, waarbij de lokale gemeenschap zelf acties uitvoert voor plattelandsontwikkeling.

LEADER-steun kan enkel gegeven worden in een LEADER-gebied. Eind oktober werden de 15 Vlaamse LEADER-gebieden erkend. De LEADER-gebieden kunnen rekenen op middelen van het Europees Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB), Vlaanderen en de provincies.

In elk LEADER-gebied worden projectoproepen gelanceerd. Daarbij staan de thema’s duurzame lokale landbouwproductie en -afzet, biodiversiteit, landschapskwaliteit en leefbare en levendige dorpen centraal. Plattelandsbewoners, ondernemers, landbouwers, organisaties en lokale besturen kunnen voor die oproepen projecten indienen. De goedgekeurde projecten worden uitgevoerd met LEADER-subsidies.

Meer informatie

Over LEADER

LEADER (Liaisons entre actions de dévelopment de l'économie rurale) is een Europees subsidieprogramma voor plattelandsontwikkeling, waarbij de lokale gemeenschap zelf acties uitvoert voor plattelandsontwikkeling.

LEADER-steun kan enkel gegeven worden in een LEADER-gebied. Eind oktober werden de 15 LEADER-gebieden erkend. De LEADER-gebieden kunnen rekenen op middelen van het Europees Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB), Vlaanderen en de provincies.

In elk LEADER-gebied worden projectoproepen gelanceerd. Daarbij staan de thema’s duurzame lokale landbouwproductie en -afzet, biodiversiteit, landschapskwaliteit en leefbare en levendige dorpen centraal. Plattelandsbewoners, ondernemers, landbouwers, organisaties en lokale besturen kunnen voor die oproepen projecten indienen. De goedgekeurde projecten worden uitgevoerd met LEADER-subsidies.

Meer informatie